fbpx

Aranđelovačko "Staro zdanje" - čuveni primer srpske arhitekture romantizma

Aranđelovačko "Staro zdanje" - čuveni primer srpske arhitekture romantizma

Daleke 1865. godine „Staro zdanje" počeo je da gradi knjaz Mihailo Obrenović, kao letnju rezidenciju dinastije i Skupštinski dom Srbije, a izgradnja je završena 1872. godine. Nema sumnje da je poslednje neimarsko delo arhitekte Koste Šreplovića, saradnika i prijatelja znamenitog češkog arhitekte Jana Nevole, jedan od najčuvenijih primera srpske arhitekture romantizma.

Kroz svoje bitisanje, bezmalo jedan i po vek, hotel „Staro zdanje" menjao je izgled, a u dva navrata dograđivan je i obnavljan. Simbol Aranđelovca počeo je da „umire" krajem prošlog veka. Fasada u ruševnom stanju, prozori, vrata, instalacije i oprema uništeni i u više navrata poharani. Vandali su odneli sve što im je palo pod ruku. Pokušali su iz znamenite Sale kneževa da iščupaju i pet velikih kristalnih lustera.

Od kradljivaca je spašen vredan klavir na kojem su svirali mnogi umetnici iz zemlje i sveta i dat je na korišćenje Muzičkoj školi „Petar Ilić u Aranđelovcu. Stolice i fotelje iz Kneževe dvorane date su Narodnom muzeju, a 42 skupocene slike i dve tapiserije sklonjene su na sigurno mesto.

Vredno je istaći da se u tom fundusu nalaze i dva remek-dela velikog formata: „Brod – bonaca" i „Brod u buri", čuvenog nemačkog slikara Aleksandera Kirhera, koji spada u najpoznatije majstore sveta koji su slikali more i brodove. Njegova dela nalaze se u mnogim muzejima: Njujorku, Parizu, Berlinu, Trstu, Beču, Rovinju, Puli...

Prema popisu iz 1941. godine, u Sali kneževa nalazilo se više od 30 slika velikog formata neprocenjive vrednosti istaknutog jugoslovenskog slikara između dva rata, Lukijana Bibića. To su bili portreti (ulje na platnu) vojvoda iz Prvog i Drugog srpskog ustanka i likovi dinastija Obrenović i Karađorđević. Nažalost, te slike su ukradene. Slika vojvode Milana Toplice viđena je u Vojnom muzeju u Beogradu (kupljena iz privatne kolekcije), a dva portreta našla su „utočište" u Muzeju Krajine u Negotinu .

staro zdanje stara razglednica

Staro zdanje-stara razglednica

Hotel „Staro zdanje" od 1964. godine dat je na trajno korišćenje AD „Bukovičkoj Banji". Rešenjem Okružnog suda Kragujevac od 25. oktobra 2005. godine, hotel dobija raniji upis vlasništva u korist opštenarodne imovine – državne svojine. Nažalost, umesto zaštite, Direkcija za imovinu Srbije do sada ništa nije učinila za spas ovog kulturnog i istorijskog dobra. Hotel je zatvoren za goste sredinom 2006. godine, danas se urušava na sramotu i pred očima države i Aranđelovčana."

Podeli ovu vest

07/04/2015 0 comment

Blagovesti (ili: blaga vest) znače radosno saznanje. Naime, prema Svetom pismu, na današnji dan je Deva Marija saznala da je, promišlju Božjom, u blagoslovenom stanju i da će roditi Sina. Vest joj je dojavio arhanđel Gavrilo. S druge strane, na Blagovesti je održavan vedri i živopisni narodni običaj ranilo. Protivno ubeđenju da do Uskrsa nije ...

14/11/2024 0 comment

Manastir svetih Kozme i Damjana nalazi se na Zlataru u mestu Vodena Poljana, nedaleko od najvišeg vrha Zlatara - Golo brdo. Crkva brvnara izgrađena ...

20/08/2024 0 comment

Ovaj manastir nalazi se u Pridvorici, 28 km jugoistočno od Ivanjice i građen je u 12 veku. Po arhitektonskim karakteristikama tipičan je predstavnik ...

06/10/2024 0 comment

U divljoj bosanskoj vrleti, uzdignuto pokraj mesta gde Žepa uvire u Drinu, proviruje siromašno i oronulo selo kome vezir Jusuf, setivši se svog ...

19/11/2024 0 comment

Ovi običaji u Šumadiji imaju malih razlika u pojedinim delovima ali suštinski su veoma slični. Budući mladenci su zajedno sa svojim porodicama ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti