Ikona Bogorodica MLEKOPITATELjNICA poznata je od davnina na hrišćanskom Istoku. Slikana je na osnovu Jevanđelja: da je Presveta Bogomajka dojila ovaploćenog Gospoda Hrista kao Sina Svoga, što je ona žena u Jevanđelju ispovedila rečima upućenim Hristu: "Blažena utroba koja Te nosila i dojke koje si sisao". (Lk.11.27)
Shodno Svetom Predanju Crkve nastale su ikone Bogorodice Mlekopitateljnice poznate još od starina u Svetoj Zemlji, Siriji, Egiptu, i opšte u pravoslavnoj Vizantiji a zatim i kod pravoslavnih Slovena, najpre kog Srba a potom i kod Rusa. U Srpskoj crkvi poznata je freska Bogorodice Mlekopitateljnice u Pećkoj Patrijaršiji iz vremena Arhiepiskopa Danila (XIV vek) i manastira Sveti Naum na Ohridskom jezeru (XIV vek) ali su one nastale najverovatnije po ugledu na Ikonu Bogorodicu Mlekopitateljnicu koju je Sveti Sava doneo sa svog hodočašća u Svetu Zemlju.
Prema usmenom predanju, sačuvanom u manastiru Hilandaru, Ikona Bogorodica Mlekopitateljnica nalazila se u Lavri Svetog Save Osvećenog koja se nalazi oko 20 kilometara južno od Jerusalima. Osnivač najveće Lavre na istoku, Sveti Sava Osvećeni je na samrti 532. godine (VI vek) okupljenoj bratiji monasima proročki govorio da će posle mnogo vremena Lavru pohoditi jedan monah plemićkog roda sa zapada po imenu Sava kome oni treba kao blagoslov da daju Ikonu Majke Božje Mlekopitateljnicu i takođe njegov igumanski žezal (štap).
Nakon gotovo sedam vekova na svom hodočašću u Svetu Zemlju, početkom XIII veka, dođe iz Srbije Sveti Sava, Prvi Arhiepiskop Srpski, u ovaj sveti mananstir. Već kod prvog ulaska u hram kada je prilazio kivotu sa moštima velikog svetitelja, igumanski žezal je pao sa zida pred noge Svetog Save a ikona Mlekopitateljnica se pomerila na zidu. Manastirska bratija je u neverici posmatrala ispunjenje proročanstva koje nije zaboravljeno tokom vekova. U početku su ćutali ali kako se ista scena ponavljala svaki put kada bi Sveti Sava ulazio hram, posle trećeg puta odlučiše da mu saopšte zaveštanje svog duhovnog Praoca. Kada se su se i ostale okolnosti poklopile sa zaveštanjem. ime i poreklo monaha, bratija manastira iz ljubavi i milošte prema Svetom Savi Srpskom a po zaveštanju Prepodobnog Save Osvećenog poklonila mu je Ikonu Bogorodicu Mlekopitateljnicu i Igumanski žezal. Uz to kao posebnu čast i odraz ogromnog poštovanja Sveti Sava na poklon je dobio i Čudotvornu Ikonu Bogorodicu Trojeručicu.
Na povratku iz Svete Zemlje Sveti Sava je otišao prvo na Svetu Goru gde je Ikonu Bogorodicu Trojeručicu ostavio u manastiru Hilandaru u neotuđivo nasleđe gde se ona i danas nalazi (vidi žitije ikone Bogorodice Trojeručice). Igumanski žezal ostavio je prvo u keliji Malivdoklisja kraj Kareje a kasnije je preneta u keliju Paterica (žezal – grčki paterica) gde je čuvan sve do nedavno kada je prenet Isposnicu Svetog Save u Kareji. Danas se nalazi u ramu zajedno sa Ikonom Bogorodicom Trojeručicom u manastiru Hilandaru.
Čudotvornu Ikonu Bogorodicu Mlekopitateljnicu Sveti Sava postavio je na ikonostas kelije Isposnice Tipikarnice u Kareji koju je posvetio Prepodobnom Savi Osvećenom. Mimo običaja naše crkve, iz velike ljubavi prema Majci Božjoj, Sveti Sava je Ikonu Mlekopitataeljnicu na ikonostasu postavio kao prestolnu na desnu stranu carskih Dveri gde se prema kanonu Pravoslavne crkve postavlja Ikona Hrista Spasitelja koju je zato postavio na levu stranu od carskih Dveri. Ovu zamenu odobrila je Vaseljenska Sabornokatoličanska Pravoslavna Crkva zvelike svetosti i uvažavanja prema Svetom Savi Srpskom a takvih slučajeva ima još u Pravoslavlju.
