fbpx

Prva kniga na Kosovu štampana 1539.godine - Oktoih petoglasnik gračanički

Prva kniga na  Kosovu štampana 1539.godine - Oktoih petoglasnik gračanički

Prvu knjigu na Kosovu, štampali su Srbi 1539. godine, kada je u manastiru Gračanica nastao Oktoih petoglasnik gračanički. Reč je o jednoj od najstarijih srpskih štamparija (četvrtoj po redu posle Cetinjske štamparije, 1494), a na teritoriji današnje Srbije — prvoj posle Rujanske štamparije (1536). Ovaj poduhvat su izveli mitropolit novobrdski Nikanor i njegov sabrat, štampar Dimitrije. Osim po lepoti štampe i drvoreza koji su se nadovezivali na rukopisnu tradiciju nemanjićkog doba, sama pojava štamparije bila je, već po sebi, veliki podvig u opustošenoj državi.

Na Balkanu su jedino Srbi osnivali svoje štamparije u doba najveće osmanlijske moći. U čitavoj Otomanskoj imperiji, osim Srba, svoju štampu imali su još jedino Jevreji.

Značaj ovog poduhvata, kao znaka vitalnosti srpskog kulturnog identiteta, treba posmatrati u svetlu činjenice da su Turci, u sopstvenom carstvu, svoje prve knjige odštampali tek u XVIII veku.

Na srpskom jeziku se ponovo počinje sa štampanjem 1871. u Prizrenu, gde je štampan istoimeni dvojezični list, na srpskom i turskom jeziku. Novi zamah srpske štampane reči počinje 1884. godine u Prištini, kada je objavljena Prva čitanka za osnovne škole: Kosovo. Od kraja XIX veka do danas, srpska štampa na Kosovu znatno je manjeg obima nego u velikim srpskim centrima, ali, u načelu, nezaostaje, pa čak i prevazilazi provincijsku štampu centralne Srbije.

Sve do 1944. godine, na Kosovu nije odštampano ni jedno jedino slovo na albanskom jeziku.

Podeli ovu vest

06/05/2024 0 comment

Praznik posvećen Svetom velikomučeniku Đorđu, koji je rođen u imućnoj hrišćanskoj porodici u Kapadokiji. Za ovozemaljskog života bio je tribun u vojsci cara Dioklecijana.Kad je car pokrenuo novi talas proganjanja hrišćanja, Sveti Đorđe pred svima priznade svoju veru i odbi da učestvuje u progonima. Zbog toga bi bačen na najstrašnije muke i umoren ...

14/11/2024 0 comment

Manastir svetih Kozme i Damjana nalazi se na Zlataru u mestu Vodena Poljana, nedaleko od najvišeg vrha Zlatara - Golo brdo. Crkva brvnara izgrađena ...

20/08/2024 0 comment

Ovaj manastir nalazi se u Pridvorici, 28 km jugoistočno od Ivanjice i građen je u 12 veku. Po arhitektonskim karakteristikama tipičan je predstavnik ...

06/10/2024 0 comment

U divljoj bosanskoj vrleti, uzdignuto pokraj mesta gde Žepa uvire u Drinu, proviruje siromašno i oronulo selo kome vezir Jusuf, setivši se svog ...

19/11/2024 0 comment

Ovi običaji u Šumadiji imaju malih razlika u pojedinim delovima ali suštinski su veoma slični. Budući mladenci su zajedno sa svojim porodicama ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti