Erdevik, maleno mesto u opštini Šid, poznato po vinima, po svetkovini „majsko drvo", po manifestaciji „Sremska kulenijada", „U zagrljaju kulena i vina" koja se ove godine održava , po gajenju pčela i proizvodima od meda, po vrednim rukama erdevičkih žena koje su napravile i svoje udruženje, tako šarmantnim i veselim damama koje vam dodju kao melem na dušu, a poznato pre svega po Dikama iz Erdevika.
Svaka žena posebno voli kada je neko odmeni u pripremi hrane, ručka ili večere ili roštilja kada im dodju prijatelji na druženje ili kada o nekim stvarima ne treba uopšte da brine jer ima svog Diku i to ne nekog običnog već Diku iz Erdevika. Dika iz Erdevika je posebna sorta koja je prvo umela da vam osvoji srce, pa su zato erdevičke dame vedre i vesele, pa je umela da pripremi čuveni sremski kulen, pa proizvode od meda, ali i domaće kiflice i posebne salate, pa je umela da napravi rakiju i vino, pamet da ti stane i ko zna za šta je sve ta sorta sposobna. Šta je tu još bitno, Dika iz Erdevika, sve to radi sa lakoćom sa osmehom na licu i uvek za sve teškoće ima rešenje. Sa Dikama iz Erdevika je uvek vedro i veselo. Priznaćete, teško je u današnje vreme videti na jednom mestu toliko vedrog sveta.
Naselje Erdevik ima dugu tradiciju gajenja vinove loze i proizvodnje vina. Kažu da je prva loza zasadjena još 276. godine p. n. e. u vreme cara Proba. Od tada pa do današnjih dana pogodna i pitoma klima Fruške gore je podsticala razvoj vinarstva i naviku uživanja u vinu. Zato ne čudi što su vina lepog i pitomog Fruškogorja vekovima spadala medju najpoznatija vina srednje Evrope.
Početkom XIX veka u Erdeviku je bilo znatnih zasada vinograda pa je 1826. godine grof Livije Odeskaski podigao prvi veći podrum koji je i danas u funkciji. Kako rekosmo, Dike iz Erdevika, sjajni vinogradari i vinari imaju podrume u kojima se čuva i degustira, a može i da se kupi odlično vino pa se tradicija nastavlja. Vinogradi su u neposrednoj blizini podruma, na pitomim brežuljcima okupanim suncem, negovani sa pažnjom i ljubavlju pa je i vino posebno kao i Dike iz Erdevika koje ga spravljaju. A možda je to zbog erdevičkih dama jer vino i žene idu nekako zajedno.
Na području nacionalnog parka Fruška gora, a na teritoriji Erdevika i opštine Šid, postoje tri jezera na kojima Dike iz Erdevika mogu da pecaju do mile volje, a društvo im prave prelepi labudovi, može da se kupa u vrelim ravničarskim danima.
Jezero Sot je smešteno kod naselja Sot i zauzima površinu od 22 ha. Jednim delom je okruženo šumom rezervata Vorovo gde Dike iz Erdevika mogu da zadovolje svoju lovačku strast.
Jezero Moharač, nastalo pregradjivanjem istoimenog potoka nalazi se u blizini Erdevika na putu za selo Vizić. Površine oko 6o ha, dugačko oko 2,5 km i prosečne širine 400 m, jezero je pravi raj za ljubitelje prirode, na čijim obalama se može i kampovati.
Vode akumulacija su bogate šaranskim i drugim vrstama ribe (deverika, crvenperka, karas, amur, som, štuka, bodorka, linjak). Jezera su prirodna osnova za razvoj izletničkog, sportsko-rekreativnog, manifestacionog i ruralnog turizma.
Erdevik je najveće naselje u opštini, blago zatalasanog područja sa dve strane okružen Fruškom gorom a sa druge dve ravnicama na 140 m nadmorske visine i jedno je od najlepših mesta u Sremu. Nalazi se u trouglu izmedju Iloka (17 km), Sremske Mitrovice (26 km) i Šida (16 km) čijoj opštini teritorijalno i pripada.
Na teritoriji Erdevika, šume se protežu na površini od 1.500 hektara i zaštićene su u nacionalnom parku Fruška gora. Šume lipe, hrasta, bukve, bagrema, bora i smrče, idealno su skrovište mnogovrsne divljači a posebno jelena, muflona i divljih svinja.
Arheološkim istraživanjem utvrdjeno je da je na ovom terenu postojalo naselje još u bronzano doba. U Erdeviku se nalazi nekoliko lokaliteta iz rimskog doba, a po pisanim spomenicima, Erdevik se prvi put spominje 1351. godine. Mesto je najverovatnije dobilo ime od madjarske reči erdoveg što znači predeo pod šumom.
Kad se nadjete u Erdeviku, ne zaobidjite Šid sa galerijom slika i spomen kućom Save Šumanovića, galerijsko-muzejskom zbirkom „Ilijanum", Memorijalni kompleks „Sremski front" u Moroviću, Spomenik slepom pesniku u Višnjićevu, a nije daleko ni drevni Sirmijum, ni rezervat prirode Zasavica. O Fruškoj gori da i ne pričamo: sedamnaest pravoslavnih manastira, poznatih po specifičnoj arhitekturi, freskama, bogatim riznicama i bibliotekama.
Ne morate sve to za jedan dan, ima u Erdeviku gde i da se prenoći, u pansionu kod Kate a valjalo bi obići i neki vinski podrum, degustirati kulen i vino, pecati na nekom od jezera, malo se izbanjati u mineralnoj vodi ili uživati u hladovini stoletnog drveća. Ne propustite med i matični mleč koji je posebno dobar za dijabetičare i ne propustite druženje sa Dikama iz Erdevika i njihovim damama. Pomisao na njih mi i sada izaziva osmeh na licu, nekako su mi prirasli k srcu, a i vama će, garant.
Erdevik, idealno odredište za okrepljujući i opuštajući odmor, upoznavanje kulturnog nasledja i uživanje u primamljivom spokoju sela i šarmu usnulog sremskog života. No ne verujte mi, proverite sami, učinite to sebi.
Autor:Dragica Bajić
