fbpx

Nacionalno blago: Srpske nošnje sa Kosova i Metohije

Nacionalno blago: Srpske nošnje sa Kosova i Metohije

Srpska nošnja sa Kosova i Metohije ističe se izuzetnom lepotom i raznolikošću. Bogatstvo mašte i umeća u stvaranju osnovnih oblika i ukrasnih motiva vidni su na jelecima, dolamama, zubunima, anterijama, košuljama, pregačama, pojasevima, maramama, oglavljima, kapama i dr., koje su rukotvorile žene, devojke i terzije. Ornamenti su pretežno geometrijski ili geometrizovani biljni, zatim biljni, ređe zoomorfni. U koloritu je česta crvena boja. Njeno simbolično i magijsko značenje — simbol života i zdravlja — u kombinaciji sa ostalim bojama i srebrnom i zlatnom srmom, doprinosi živopisnom kolorističkom skladu ovih nošnji.

Gradska nošnja bila je pod neposrednim orijentalnim uticajima. U upotrebi se zadržala gotovo do pred Drugi svetski rat. U svom celokupnom stilskom oblikovanju bila je istih osobina na celokupnom prostoru Kosova i Metohije, sa neznatnim varijantama u pojedinim sredinama. Nošena je u Prizrenu, Peći, đakovici, Prištini, Kosovskoj Mitrovici, Gnjilanu i drugim manjim varošicama.

Na Kosovu i Metohiji ukrštali su se uzdužni i poprečni balkanski putevi, a u susretanju različitih kultura, u svekolikom etničkom šarenilu, pod uticajem različitih religija i mentaliteta, duže su se nego u drugim krajevima zadržale tradicionalne osobine raznih oblika života, samim tim i u gradskoj nošnji.

Mintani, čepkenli, svite, jeleci, dolame, plamte u bojama i vezu. Pažljivo tkani, krojeni i vezeni, kostimi svedoče o talentu i zanatsko-umetničkoj veštini starih majstora koji su stilskim uticajem Levanta i perfektnom izradom detalja gradsku nošnju po lepoti, bogatstvu i prefinjenosti učinili jedinstvenom.

Darovite žene s Kosova izrađivale su svileno platno, poznato kao prizrensko. Prizrenska svila poznata još iz srednjeg veka, sa utkanim uzdužnim prugama, u narodu je nazivana srpsko platno. Od njega su se po gradovima izrađivale raskošne ženske košulje dugih, ravnih rukava, potkićene pletenom čipkom.

pecka narodna nosnja

Podeli ovu vest

26/03/2015 0 comment

Povodom 40 godina od smrti srpskog književnika, diplomate i nobelovca Ive Andrića u Andrićgradu  u velikoj sali bioskopa „Doli Bel", održana je  promocija i projekcija dokumentarnog serijala „Biti čovek – Ivo Andrić". Autor i producent serijala je Sonja Mihajlov, reditelj Miljan Glišić, a rađen je prema scenariju Danice Pajović i ...

14/11/2024 0 comment

Manastir svetih Kozme i Damjana nalazi se na Zlataru u mestu Vodena Poljana, nedaleko od najvišeg vrha Zlatara - Golo brdo. Crkva brvnara izgrađena ...

20/08/2024 0 comment

Ovaj manastir nalazi se u Pridvorici, 28 km jugoistočno od Ivanjice i građen je u 12 veku. Po arhitektonskim karakteristikama tipičan je predstavnik ...

06/10/2024 0 comment

U divljoj bosanskoj vrleti, uzdignuto pokraj mesta gde Žepa uvire u Drinu, proviruje siromašno i oronulo selo kome vezir Jusuf, setivši se svog ...

19/11/2024 0 comment

Ovi običaji u Šumadiji imaju malih razlika u pojedinim delovima ali suštinski su veoma slični. Budući mladenci su zajedno sa svojim porodicama ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti