fbpx

U srcu Lužničke doline - Bela crkva Karanska

U srcu Lužničke doline - Bela crkva Karanska

U srcu Lužničke doline, na 16 -om kilometru od Užica, u selu Karan nalazi se jedan od najstarijih srednjovekovnih spomenika kulture užičkog kraja, odmah posle crkve Svetog Ahilija u Arilju - Bela crkva Karanska. Dobro je očuvana i ima status kulturnog dobra velikog značaja. Svetinju posvećenu Blagovestima podigao je župan Petar Brajan, vladar iz dinastije Nemanjića kome je ova oblast poverena na upravljanje. Crkva je sagrađena u periodu 1340. - 1342. godine i predstavlja jednu od prvih nemanjićkih zadužbina. Vekovima je ova crkva bila središte duhovnog i kulturnog života, temelj prosvetiteljstva i pismenosti Lužničke doline..

Početkom 17. veka u Beloj crkvi Karanskoj počinje sa radom prepisivačka škola. U tom periodu nastaje i Karansko jevanđelje koje je ispisao pop Vuk. Njegov trogodišnji prepisivački rad završen je 1608. godine. Kao jedan od najlepših pisanih dokumenata naše istorije, proglašeno je za kulturno dobro velikog značaja. Vrsni poznavaoci tvrde da se Karansko jevanđelje po svojoj lepoti nalazi odmah iza Miroslavljevog jevanđelja. Zbog velike opasnosti da bude uništeno u ratnim sukobima preneto je u manastir Nikolje u Ovčarsko - kablarskoj klisuri gde se danas čuva.

O vremenu gradnje naše crkve svedoče i freske. Ovde se nalazi najmlađi lik cara Dušana, lik kraljice Jelene i njihovog sina Uroša. Na zidovima crkve u Karanu nalaze se i freske župana Brajana i članova njegove porodice. Smatra se da su freske radili sveštenik Georgije Medoš i jeromonah Jovan. Po podacima Milanina Kašanina, ovde postoje 73 sačuvane freske. Najznačajnija freska Bele crkve jeste Bogorodica Trojeručica. Jedinstvena je po tome što ima dve leve ruke koje se vide ispod plašta, a iste su veličine kao i desna u kojoj drži Hrista. Bogorodica Trojeručica je jedna od prvih fresaka oslikanih u tehnici freskoslikarstva. od Turaka je skrivana tankim slojem maltera, a otkrivena je sasvim slučajno. Smatra se najznačajnijim prikazom Bogorodice Trojeručice posle one koja se nalazi u Hilandaru. U crkvi je sačuvan i zidani ikonostas.

O prisustvu Rimljana u ovom kraju svedoče i nalazi koji su otkriveni arheološkim iskopavanjem 1975. godine u porti Bele crkve. Ovde je formiran Lapidarijum - bogata kolekcija dobro očuvanih rimskih nadgrobnih spomenika koji su nekada pripadali jednoj većoj nekropoli. Lapidarijum je podignut 1986. godine. Iz natpisa na spomenicima može se zaključiti da se radi o ličnostima ilirskog porekla iz 2. i 3. veka nove ere.

Podeli ovu vest

01/02/2016 0 comment

Koncert BRAĆE TEOFILOVIĆ, jedinstvenih i autentičnih “umetničkih ikona“ drevne srpske i balkanske vokalne muzike biće održan 6. februara na sceni Velike dvorane Sava Centra. Ovaj koncert na kome će biti predstavljen njihov novi album, istovremeno će biti prilika da posetioci prisustvuju jednom od nalepših muzičkih događaja, gde će im BRAĆA ...

14/11/2024 0 comment

Manastir svetih Kozme i Damjana nalazi se na Zlataru u mestu Vodena Poljana, nedaleko od najvišeg vrha Zlatara - Golo brdo. Crkva brvnara izgrađena ...

20/08/2024 0 comment

Ovaj manastir nalazi se u Pridvorici, 28 km jugoistočno od Ivanjice i građen je u 12 veku. Po arhitektonskim karakteristikama tipičan je predstavnik ...

06/10/2024 0 comment

U divljoj bosanskoj vrleti, uzdignuto pokraj mesta gde Žepa uvire u Drinu, proviruje siromašno i oronulo selo kome vezir Jusuf, setivši se svog ...

19/11/2024 0 comment

Ovi običaji u Šumadiji imaju malih razlika u pojedinim delovima ali suštinski su veoma slični. Budući mladenci su zajedno sa svojim porodicama ...

O Portalu

Portal koji promoviše Srbiju i njene vrednosti. Sve na jednom mestu, priča o Srbiji koju volimo, njenoj tradiciji, lepotama, ljudima i događajima.

Najnovije vesti