Na 160 km Južno od Beograda na pravcu autoputa ka Nišu nalazi se Paraćin. Kroz grad protiče reka Crnica koja se posle tri kilometra uliva u Veliku Moravu. Opština Paraćin zahvata deo bogatog i plodnog Pomoravlja, spušta se od Kučajskih planina na istoku prema Velikoj Moravi na zapadu, ispresecana tokovima reka Crnice i Grze.
Pisani tragovi o nazivu Paraćina potiču iz 14. veka. Druga polovina 19. veka označila je početak industrije u ovom mestu. Osnovane su fabrike vunenih tkanina, cementa i stakla.
Na desnoj obali reke Grze, na izlazu iz Čestobrodičke klisure, nalazi se manastir Svete Petke. Crkva je sagrađena u drugoj polovini 14. veka. Oblici kupola nad naosom i pripratom podsećaju na kupolu crkve u Ljubostinji.
Dominantno mesto u turističkoj ponudi Paraćina čini područje oblasti Grze. Na 17. kilometru puta od Paraćina prema Zaječaru nalazi se izletište Grza. Vrelo ove reke je izuzetno atraktivno, a privlačna su i dva jezera u blizini. Prepuno prirodnih lepota je i selo Krivi Vir, udaljeno od Paraćina dvadesetak kilometara prema Zaječaru.
Despotovac je mali rudarski grad, 130 kilometara južno od Beograda. Manastir Manasija, Despotovačka Banja, Rudarski muzej u Senjskom rudniku i izvor Resave, sa atraktivnim slapovima, čine ovaj grad izuzetno privlačnim.
Manastir Manasija je jedno od ključnih sakralnih i kulturnih središta moravske Srbije. Crkva Svete Trojice u manastiru Resava, poznatijem kao Manasija, građena je kao mauzolej jednog od najznačajnijih srpskih vladara, despota Stefana Lazarevića, sina kneza Lazara. Svoju spoljašnost Manasija je dobila tek u 18. veku. Čitav manastirski kompleks često je stradao u brojnim ratovima. Od stare priprate očuvan je pod retke lepote, izrađen u tehnici mozaika od belog, zelenoplavog i crvenog mermera, sličan raskošnim podovima Milutinove crkve u Hilandaru. Na zidovima je oslikan i sam Stefan, kako u blistavoj odori prima koplje i mač od krilatih anđela. Stefan je u Manasiji imao i najčuveniju prepisivačku školu, Resavsku školu. Freske manastira Manasija spadaju među najlepša ostvarenja srpskog srednjeg veka.
Planina Beljanica, najviši vrh 1339 metara, razdvaja Resavu od Homolja. Kraški sastav je uzrokovao nastajanje mnogih vrtača, jama, uvala i pećina. Centralna visoravan je gola, ali su zato padine pokrivene bukovim i hrastovim šumama koje su povremeno i prašumskog tipa. U senkama velikih stabala ima dosta pečuraka, naročito vrganja. Brojne su pastirske kolibe, ali nema stalnih naselja.
Iz dubine planine Beljanice, na desetak kilometara istočno od Manasije ulazi se u svetski poznatu Resavsku pećinu. Ovaj otvor otkriven je tek 1962. Razlog za to je izuzetno gusto rastinje koju ovu prirodnu lepoticu okružuje. Pećina ima tri nivoa i dužinu od ukupno 2830 metara. Za posete su otvorena gornja dva nivoa, sa turističkom stazom od 800 metara, dok kroz najniži nivo protiče podzemna reka. U pećini vlada uvek ista temperatura – nepromenljivih 140C.
NE TREBA PROPUSTITI:
– obilazak Resavske pećine
– posetu manastiru Manasija
– videti Ivkov ponor
